مدل سازی منابع آب زیرزمینی دشت نوترگی با اسستفاده از مدل ریاضی تفاضلات محدود

چکیده: ایران کشوری خشک است و فقط درصد کمی از آب مورد نیاز خود را به وسیله باران تأمین می کند. در حال حاضر، 55% از آب های مورد نیاز در ایران به وسیله آب های زیرزمینی و 45% آن توسط آب های سطحی تأمین می شود. رشد جمعیت در ایران که با توسعه اقتصادی و رشد صنعت و کشاورزی همراه بوده است، باعث افزایش تقاضا برای آب شده است. با این حال پایین بودن میزان و سرعت تغذیه مجدد آبخوان نمی تواند پاسخگوی این افزایش تقاضا باشد. در این زمینه، اهمیت کنترل و استفاده بهینه از آب های زیرزمینی توسط هیدروژئولوژیست ها تشخیص داده شده و مدل سازی آب های زیرزمینی به دلیل کارآیی بالا و هزینه های کمتر نسبت به روش های دیگر به عنوان ابزار مدیریتی منابع آب مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور، مدل کمی آب های زیرزمینی دشت نوترگی که با مساحت 26 کیلومترمربع در غرب شهرستان ایذه و استان خوزستان واقع شده است، تهیه گردید. نرم افزار gms(کد modflow2000) برای ایجاد سیستم جریان آب زیرزمینی تحت تنش های مختلف طی یک سال (1390-1389) در شرایط ناپایدار به کار گرفته شد. ابتدا مدل مفهومی با استفاده از ابزار gisآماده وسپس مدل عددی ایجاد گردید و داده های ناپایدار چاه های مشاهداتی برای کالیبره کردن مدل استفاده شدند. پس از آن، مدل ناپایدار با استفاده از داده های مشاهده ای برای دوره 1391-1390 مورد تأیید قرار گرفت. سپس مدل modflow کالیبره شده برای شبیه سازی اجرا شد. نتایج برای سناریوهای مختلف از جمله پیش بینی وضعیت سطح آب در 4 سال آینده، حفاری چاه های جدید، پیش بینی وضعیت آب های زیرزمینی در شرایط خشکسالی و ترسالی، افزایش 10% برداشت چاه ها و کاهش 25% از برداشت چاه ها در دشت نوترگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.